İLKYAZ İŞLÄR BAALARDA
Gagauiyanın baacılarında cuvaplı bir vakıt. Şindi onnar geçirerlär eşil operaţiyaları, başka laflarlan, dalların kırmasını hem yaprakların siireltmesini. ”Biyaz salkım” çorbacılıın başın Vera Yabanjının laflarına görä üzüm çotuu yapȇr taa çok tomburukları, nekadar var nasıl büütsün hem doyursun. Bunun için baacılara sıra geler aaaltmaa üzüm pandalların sayısını, ki çotuklar kurumasın.
VERA YABANJI ”Biyaz salkım” çorbacılıın başı
«Pandalıın uzunnuu 5-10 santim olȇr ilerlemäk fazasında. Da kabletmää kaliteli üzümü deyni, onun sayısı çotukta lääzm belli edilmiş olsun. Bunun için kimileri biz çotuktan alȇrız. O normirovkanın ilk fazası, angısında biz yok ederiz ufak üzümü. Hep ölä baalamak ta. Birkaç gündän sora olacek eşil baalaması. Hem da aaşadakı yaprakları koparaceklar ki preparatlar kendi işini yapabilsinnär».
Ki üzüm çotuu saa olsun, lääzım vakıtçasına onu serpmää türlü hastalıklardan hem zararcılardan. Andrey Botezatu masa üzüm soylarında zanaatçı söleer, ani üzümnerin serpmesi lääzımnı agrotehnika operaţiyası.
ANDREY BOTEZATU ekspert
«Bu pek önemli. Eer biz salverärsaydik çotuklarda peydalansınnar hastalıklar ozaman biz harcacez ilaçlamaya iki keredä taa çok para, ama var nasıl kaybedelim da onnarı».
Şansora 3-cü yıl üzüm berekedi ”Biyaz salkım” çorbacılıında sevindirer agrariyaları. Ortadan bereketlik uuru kurȇr 22 ton ektardan, bu iki yada üç keredä taa çok, söleer Vera Yabanjı.Buna yardımcı oldu pergola büütmäk sisteması. 41 ektar baa plantaţiyalardan , 4 yıl geeri 11 ektarı kararladılar işlemää eni tehnologiyalara görä. Vera Yabanjı nışannadı, ani vakıtçasına işlemäk o kaliteli berekedin kabletmesi.
«Kendisi üzüm gözäl olmeer. Onnan işlemää lääzım , birkaç keret lääzım yaprakları siireltmää hem da pandallarlan işlemää».
Masa üzüm pandalların teneleri taa büük. Sıkıntılıkta onnar var nasıl bozulsunnar hem çürüsünnär. Bunun için pandalları siireltmää lääzım.
«Yılın çeketmesindä onnar ufak, gözäl ama diil ilerlenmiş. Bunun için bereketin bir payını sıra gelecek erä sıbıtmaa».
Masa üzümnerin ilk berekedini kablederlär orak ayın sonunda harman ayın çeketmesindä. Kodränka üzüm çeşiti satılȇr nicä içindeki panayırında, ölä sınır aşırıda da. Onu getirerlär Rusiya hem Rumıniya devletlerinä. Gagauziyada masa üzümneri 480 ektarda bulunȇrlar, da şpaleralarda büüyerlär. Ki işlemää masa üzümnerin soylarını lääzım diil sade para, söleer ekspert Andrey Botezatu.
«İlkin lääzım yıslamak sistema olsun. Yok nicä koymaa masa üzümnerini eer yoksaydı yıslamak sisteması. Sora rolü oynȇȇr büütmäk tehnologiyası. Şindi Moldovada giriştirlendi birkaç demonstraţiya meydanı masa üzümnerin büütmesindä. Bu maasuz proektä görä yapıldı. Şindi üzüm çekedecek emiş yapmaa da biz göräbilecez çıkışları, ama onnar islää lääzım olsunnar».
Источник grt.md
