«Gelinin çiiz sandıı» adetinä ilk festivali Kirsovo küüyündä geçti.

Kirsovo  küüyündä «Gagauzlarda gelinin çiiz sandıı-varlık simvolu» oluş adalı gagauz milli tradiţiyalarına hem gagauz halkın istoriya-kultura unikallıın korumasına. Çiizlik sandıkları patretlerdä ayırı sergidä festivaldä göstertildilär. Onnarı uzmannar dünnenin türlü erlerindän topladılar.

50 sandıktan zeedä Gagauziyanın 16 küüyündän hem kasabasından   «Gagauzlarda gelinin çiiz sandıı — varlık simvolu» festivalindä temsil edildi. Genç kızların çiizliinä sandıklar oluşun baş ȇksponatları odılar. Burada vardı nicä görmää odundan mebeli türlü büüklüündä, türlü boyalarda, yıllarda hem resimnerdä.

ANNA  STATOVA «Gagauz sofrası» ȇtno-kultura kompleksin başı: -«Biz burayı getirdik 4 sandık. Hem büük sandık 1902-ci yıldan, o 120 yıllık. Bu sandık Kati babudan kalma. O çok erlerdä durdu: içerdä, dışarda, ama bän onu korudum ».

MARİYA ARNAUT Komrat kasabasının yaşayanı :- «Gelin çiizini taa küçüklüündän hazırlaardılar. Başlaardılar yapaa yıkamaa, işlemää, boyamaa».

OLGA PASMAKÇİ Dezgincä küüyün yaşayanı :- «Palası da, döşää da, yastıı da, rubası da».

«Gagauzlarda gelinin çiiz sandıı — varlık simvolu» festivalini avtonomiyada geçirmää fikiri burayı aşırıdan geldi, açan BAM çalışannarı ȇkspediţiyaya Bulgariyaya hem Yunanistana gittilär.

İRİNA KONSTANTİNOVA M.Maruneviç adına GBAM başı : — «Orada muzeylerdä gördük gagauz kızların düün çiizliin sandıklarını – onnar halizdän gagauzların varlıı».

Kiyadı aaraştırmak haberlerinnän hem istoriya, şindi var olan patretlärlän, angısı ölä da adlanȇr «Gagauzlarda gelinin çiiz sandıı — varlık simvolu» hazırladı gagauz istorii, yazıcı hem BAM çalışanı Stepan Bulgar.

STEPAN BULGAR gagauz istorii, yazıcı, M.Maruneviç adına BAM çalışanı : — «Biz savaşȇrız göstermää bizim milletin adetlerini, tradiţiyalarını. Çiizlik sandıı-o gagauz kulturasının en eski simvolların birisi ».

Avtonomiyanın başkanı İrina Vlah şükür etti festivalin kurucularını halkımızın varlıın koruması için.

İRİNA VLAH Gagauziya  Başkanı : — «Herbir sandık – o ayırı istoriya, kiminsä gençlii,kısmedi,adeti, angıası asirlärcä verilärdi evlad boylarına».

Çiiz sandıına toplaardılar gelinin rubalarını, sandık üstünä yorgannarı hem yastıkları dizärdilär-buna «üklük» deyärdilär.

«Gagauzlarda gelinin çiiz sandıı — varlık simvolu» seftä geçirilän festivalini kurdular hem geçirdilär kultura Bakannıı hem M.Maruneviç adına BAM.




Источник grt.md
250

İlgili statyalar

Gelinin çiiz sandıı – gagauzların varlık simvolu

Ceviz ayıın (sentäbri) 13-dä Gagauziya kultura Upravleniyansı hem Gagauziya M.Maruneviç Bilim-aaraştırma Merkezi hazırladı hem Başküüyündä geçirdi I-ci “Gelinin çiiz sandıı – gagauzların varlık simvolu” Festivalini, ani baaşlandı gagauz milli adetlerinä, gagauz milletin kultura hem istoriya averäsının korumasına hem populizațiyasına. Festivalä getirildi hem sergilendi Gagauziyanın 16 küüyündän hem kasabasından 50-dän zeedä evelki çiiz sandıı. Onnarın arasında en eskisi – Kazayak küüyün muzeyindän 1881-ci yılda yapılan sandık. Bu kultura sırası başladı ondan, ani festivalä katılannara gösterildi Bilim Merkezi tarafından şiiz sandıkları için kısa metrajlı bir film. Çiizlerin hem çiiz sandıkların sergilerindän kaarä, I-ci “Gelinin çiiz sandıı – gagauzların varlık simvolu” Festivalindä okundu…

Tipardan çıktı “Ana Sözü” gazetasının 2022-ci yılın Kasım ayın (noyabri) nomerı

Kasım ayın (noyabri) 26-da tipardan çıktı “Ana Sözü” gazetasının 2022-ci Kasım ayın (noyabri) nomerı. Nomerdä tiparlanan materiallar: “Türkiye Respublikasının 99-cu yıldönümünä baaşlanmış reçepțiya”, “Kasımı “Gagauz şarap yortusu” günün şenniklerinnän hem havasınnan baktılar”, “Acaba burnusunun altı mı terli? Başkanka Aaçlık kurbannarına hiç bir zaman acızgannık göstemedi”, “Çok laf dermendä hem… romınca “Ekonomika Forumun”da var”, “Gagauziyayı genä mi korkudêrlar: Sansın ne Gagauziya varmış, ne da Gagauziya polițiyası yokmuş gibi!”, ““Aaçlık kurbannarını Anmak Günü” – analım, aklımızda tutalım, unudulmasınnar”, “İstanbulda terakt – 6 kişi öldürüldü hem 81 yaralıdı”, “Komradı kuşatan 18,3 kilometralık çevrä yolu açıldı”, “Aya Mariya dünneyä çok büük işlär için yollanmıştı”,…

Video: Canavar ayın 25-dä Mariya Maruneviçin duuma günü

Canavar ayın 25-dä bilgiç, aaraştırıcı, ȇtnograf hem politika izmetçisi 84 yaşını tamannayaceydı. 2011 yılda Mariya Maruneviçin adına adandı Gagauziyanın Bilim aaraştırma merkezi, angısının kurulmasının temellerindä durdu. Komratta hep onun adına adalı sokak. anmak alleyasında büst koyuldu. 10-cu yildönümünä adalı olay için Bilim aaraştırma merkezi topladi bir videorolik, angısını GRT kanalşn siiredicileri göräbileceklär yaayinimizda. Kim gibi kaldı halkımızın aklısında hem ne türlü iz braktı …. Mariya Vasilyevna Maruneviç — anılmış insan gagauz halkına deyni, aaraştırıcı, ȇtnograf, pedagog hem politikacı. 2001-ci yılda gerçekleştirildi onun baş neeti — avtonomiyada kuruldu bilim aaraştırma hem metodika işleri için merkezi, angısının öndercisi oldu Mariya Maruneviç. Kısa zamanda o hazırladı hem…

Komratta Mariya Maruneviçin 85-ci yaşına baalı bilim konferenţiyası geçti

Mariya  Maruneviç — gagauz halkının istoriyasının anılmış insanı: bilgiç, ȇtnograf, üüredici, cümnä hem politika aktivisti. Oktäbrinin 25-dä  Mariya Vasilyevna nışannayacȇydı  85-ci  yıldönümünü, ama eceli  başka türlü  yazılıymış, 2004-tä onun geçindi. Onu anmaa deyni Komrat  Devlet  universitetindä  «İstoriya ecelleri birlii»  bilim — praktik konferenţıyası geçti. Orada  bilgiçlär, muzeycilär, üüredicilär hem üürenicilär, anılmış cümnä hem politika aktivistleri, dolay, milli hem halklararası bilgi-kultura temsilcileri  pay aldılar. Gagauziyada  Mariya  Marunevicin  85-ci  yıldönümünü  nışannadılar. O  anılmış bilgiç, cümnä  hem  politika  aktivistiydi, kurdu  hem  önderci  oldu  avtonomiyanın  Bilim-aaraştırmak  merkezindä, nışannadı kurumun şindiki  öndercisi  İrina Konstantinova. «Onun adı  durȇr Gagauziyanın hem  gagauzologiyanın temelindä. Büün bu insanın adını …

Adetleri koruyarak: Başküüyüdä 3 kızkardaş ilerlederlär babuardan kalmış el ustalıını   

Komrat dolayın Başküüyüdä kendi adetlerini toplȇȇrlar hem koruyȇrlar. Örnek buna — üç kızkardaş: Anna, Mariya hem Zinaida. Onnar bütün üreklän topladılar hepsi adetleri, angıları kaldılar onnara kendi babusundan. «Bän pek  bu adetleri koruyȇrım. Hepsi rubaları hem çiizlerı toplȇȇrım. Hepsi bu bana kaldı benim babumdan. Taa ileri bu zenginniklär sandıkta durardı, ama bän çıkardım onnarı da hodullanȇrım», annadȇr Anna Nägova. Babu unuklarına annattı gagauz hem bolgar adetleri için,  nişannardı, ani onnarı lääzım korumaa hem toplamaa. Kızlar da büüdüynän uşaklarına bu bilgileri vererlär. «Benim uşaklarım hepsi adetleri bilerlär. Bendä var iki kızım hem bir oolum. Açan düün yaptım, onnara hepsinä çiiz topladım»,…