“Miorița” – romın halkının en anılmış folklor balladası

“Miorița” balladası – romın halkının en anılmış folklor peet yartmalarından birisidir. Sayılêr, ani ilkin onu insandan 1846-cı yılda yazıdı yazıcı Aleku RUSSU (17.03.1819 – 05.02.1859) hem 1850-ci yılda “Bukovina” jurnalında tiparladı yazıcı Vasile ALEKSANDRİ (21.07.1821 – 22.08.1890). Ballada 1400-dän seedä variatında bulundu hem yazıldı. Büünkü gündä “Miorița” çevirildi 20-dän zeedä yabancı dillerä, onnarın arasında gagauzça da var. Buyurun, okuyun “Miorița” balladasının gagauzçaya çevirilmesini, angısını 2000-ci yılda yaptı Yuliana BAYRAM.
MİORİȚA
Sessiz uzaklarda, Geniş kırlarda Brakarak toz ardından Tä inerlär bayırdan Üç koyun sürüsü Hem da üç güdücüsü. Biri moldovan, Biri ungurän Hem biri vrınçan.
Ama o vrınçan Hem da ungurän İkisi annaştılar, Ki gecä karannıında Öldürsünnär lääzım Moldovan çobanı, Zerä taa çok koyunu var Hem da taa besli onnar, Hem beygirleri kaavi, Hem köpekleri taa ii.
Sade Miorița Kauk-biyaz yapaacıklan Üçüncü gün şansora İmeer hiç o bişeylär, Bişey girmeer canına.
– Miorița, cancaazım, Ne oldu sana, kuzum? Üçüncü gün şansora İmeersin hiç bişeylär, Beki pek acı otlar? Beki sän hastalandın? Miorițacıım canım? – Çorbacım benim paalı, Topla hepsi koyuncukları, Karannaa götür bizi, Näända şıralı otlar Hem sizä gölgä da var. Canını ki korumaa, Bir köpek al yanına – Hepsindän akıllıyı, Angısı korur seni. Çünkü kap-karannıkta Seni isteerlär öldürmää Çoban ungurän Hem çoban vrınçan. – Miorița kuşçaazım, Bundan mı korktu cancaazın? Beni öldürürselär Onnara tä ne sölä: Ki o ungurän Hem da vrınçan Beni gömsünnär Burada kırda. Tarladan sesleriniz Hep bana işidilsin, Nicä koyunnar baarêr, Nicä köpeklär salêr. Bunu sölä sän onnara Hem başımın koy ucuna Meşedän bir düdücäk, Çalsın türlü türkülär! Bir dä düdük kemiktän, Şennik versin sabaalendän! Süüttän dä bir düdük Herkerä versin umut! Ko lüzgär esärkänä Düdüktä çalsın bana, Toplayarkan sürüyü Kahırlı pek aalasın Hem kannı yaşlar döksün. Ama onnara sän Öldüüm için sölämä. Sölä delikatlı, Ki bän evlendim Bir kralın kızınnan, Dünnä gözelinnän. Ki bizim düünümüzdä Bir yıldız düştü erä, Hem güneşlän ay Bizi steonoz ettilär, Musaafir da oldular Daalıktan eşil çamnar, Bayırlar bizdä papazdı, Kuşçaazlar türkü çalardı, Uçuşarak binnärlän Altın yıldızlardan! Ama birerdä görärsän Yada buluşarsan Bir karıylan ihtär Yapaa kuşaklan belindä Kırlarda ani gezer, Hepsinä salt bir sorêr Hem kendi cuvap verer: Kim bildi Yada gördü Bir çoban gözäl Belindän incä? Biyaz onun suratı, Sansın sütlän ikamış, Hem onun bıyıkları Çavdar başakları gibi, Kara gaytan kaşları Nicä garga tüüleri, O dipsiz gözlerindä Var kolay heptän buulmaa. Miorița, sän koru Zavalı cancaazını onun Da delikatlı sölä, Ani evlendim bän. Dünnä ki gözelinnän Yaşêêrım cennettä bän. Sade anama yalpak Bunnarı annatma sän: Ki bizim düünümüzdä Bir yıldız düştü erä, Hem güneşlän ay Bizi steonoz ettilär, Musafir da oldular Daalıktan eşil çamnar, Bayırlar bizdä papazdı, Kuşçaazlar türkü çalardı, Uçuşarak binnärlän Altın yıldızlarlan!
SON
Yuliana BAYRAM duudu 1981-ci yılda Tomay küüyündä. 1998-2000 yıllar arasında üürendi Kişinevun İon KRÄNGA (İon Creanga) Devlet pedagogika universitetında “Romın dili hem literaturası / Gagauz dili hem literaturası” bölümündä. Taa sora Türkiyenin Gazi Üniversitetında üürendi. Rusça-türkçä hem Türkçä-rusça literatura çevirmileri yapêr. Birkaç kiyadı tiparlandı. Tezdä dünneyi görecek onun uşaklar için annatmak toplumu.Источник anasozu.com 16.05.2022