“Kaplun buanın evi” hem “Güneşin kardaşı” masalları
Kaplun buanın evi
Nezamansa, pek çoktan yaşarmış dünnedä bir kaplun bua. O zamannar onun varmış gözäl evceezi, angısını o hergün paklarmış, tutarak ideal paklıkta. Ona beenärmişlär gelmää musaafirlää başka havannar.
Ama kaplun buanın evi kilitlän-märmiş, da o korkarmış, evdä kimsey yokkana, girmesinnär içeri da soysunnar. Ne yapmaa? Ya evdän çıkmamaa ya da evini yanında taşımaa. Ama nicä var nasıl taşımaa herkerä yanında koca evi? Da düşüner kaplun bua yapmaa kendinä görä bir evcääz, angısını yakışacek taşımaa yanında, arkasında.
Yapmaasaydı – yapmaa!
Çok düşünmeyip gider kaplun bua derä boyuna, yapêr orada biraz çamur da çekeder yapıştırmaa onu bütün güüdesinä. İşini bitirdikçä kaplun bua okadar yorulêr, ani uyuklêêr erindä.
Aaz mı, çok mu vakıt geçer, uyanêr kaplun bua. İsteer kalkmaa – kalkamêêr, isteer uzatmaa bacanı – uzadamêêr, kafasını isteer kaldırmaa – ensesini oynadamêêr: kurumuş şu çamur sırtında da brakmêêr kıpırdasın erindän.
Çekeder kaplun bua aalamaa. Bu vakıt, yanından geçän sıçancık görmüş onun yaşlarını da, yaklaşıp, sormuş:
– Kaplun bua, sän misin?
– Bänim, banim, sıçancık.
– Ne oldu sana, ne bu senin üstündä?
– Ah, sıçancık, sän bilsän, nesoy ahmaklık bän yaptım.
– Annat bana, beki bän sana yardım edäbilirim, – teklif etti sıçan kaplun buaya.
– Vardı benim bir gözäl, uygun, yakışıklı evceezim, ama bän korkardım, ani ondan kapıcılar bişey kapabilirlär. Da düşündüm yapmaa kendimä bir evcääz, angısını yakışacek taşımaa yanında da tä ne oldu bundan: hiç kaldıramêêrım kendimi erimdän, – annattı kaplun bua sıçancaa da çeketti taa pek yaşlarını dökmää.
Düşündü ozaman sıçancık çaarmaa başka taa büük hem kaavi hayvannarı yardım etsinnär kaplun buaya kurtulmaa bu çirkin beladan.
Bu sesetmeyä cuvap etti ayı. Çok savaştı o kırmaa kabı kaplun buanın üstündän, ama kıramadı. Onun ardına geldi kaplan. O da buuştu – buuştu, kabı çatlatamadı baari. Aslan geldi, çalıştı – çalıştı, hiçbir faydasız.
Ozaman çaardılar hayvannar fili. Geldi o da savaştı-savaştı, çiinedi-çiinedi kaplun buanın taş gibi olmuş kabını sırtında – ölä da kurtaramadı zavalı hayvancıı.
Çeketti ozaman kaplun bua aalamaa garip yaşlarlan, ama yok näpmaa. Düşünmedi o, ani bölä var nicä olsun. Aalaşmaa da yok kimä – kendi kabaatlı, ani alatladı. Ölä da kaldı o zamandan beeri gezmää aar evinnän arkasında, çıkaramayarak onu bir da minuda.
“Güneşin kardaşı”
Nezamansa çoktan-çoktan, erdä taa yokmuş gündöndülär, da güneş yalnız şıladarmış eri. O herkerä şenmiş, sevinärmiş yaşamaya, insannara her sabaa kalkıp-çıkarmış gök üzünä, ki getirmää insannara taa bir kısmetli gün.
Ama bakarak erä, da göreräk kısmetli insannarı, nicä onnar sevinerlär dostlarına, yavklularına, kardaşlarına, güneş başladı düşünmää, neçin onun da yok bari bir kardaşçıı, angısı sevgiylän bakar onun gözünä. Bu fikir hiç brakmazdı güneşi raada, o her gündän hep taa küsülü çıkardı maavi gökä, başladı taa az şennenmää hem yısıtmaa eri.
Da bir gün güneşin gözlerindän damnadı erä birkaç damnacık pak göz yaşı. Ama onnar okadar aşlaktılar, ani yaktılar hepsi eşillikleri, ne vardı er üzündä.
Gün-gündän hep taa çok yaş akıdardı erä güneş. Geldiydi güz, ardına da kış.
Güneş sä hep aalardı. Bitki-bitkiyä onu bitti yaşları, da o durdu aalamaktan. Ozaman bütün toprak eşerdi. Te o erdä da, nereyi düştü hepsindän çok sıcak güneş yaşı, büüdü bir çiçek, angısı pek benzärdi güneşä kendi altın-sarı çiçeciinnän.
– Kimsin sän? – şaşıp, sordu güneş.
– Bän gündöndü, – dedi çiçek. – Bän bilerim, ki sän pek isteersin senin olsun bir kardaşın. Bän olurum kardaş sana. Bütün gün bän bakacam sade senin gözlerinä, sän da uyumaa gittiynän, inannı bekleyecäm uyanmanı.
Pek sevindi buna güneş, gülümsedi geniş, da birdän onun altın okları çekettilär yalabımaa hem yısıtmaa taa da pek.
O zamandan beeri hergün, güneş maavi gökä çıktıynan, onun gözlerinä inannı bakêr ona benzeyän kardaşı gündöndü, ani şindiyädän hep büüyer da sevindirer güneşi hem insanı.
Источник anasozu.com
