Haydar küüyülü el ustası Zinaida Gagauz örmä palacıklarınnan anıldı taa aşırıda

Halkın kulturası hem ruh zenginnii onun yaptıklarından, sözündän, yaratmalarından, el işlerindän annamaa var nicä. Kendi unikal el yaratmalarınnan diil sade Gagauziyada, ama Moldovada hem aşırıda anılȇr Haydar küüyünün yaşayanı Zinaida Gagauz. Alöna Terzi yakın tanıştı ustanın yaratmalarınnan.

Zinaida Gagauz taa küçüklüündän babusunnan hem anasınnan barabar koraflı pala hem kilim dokaarmış. Ama düzennär vakıdı geçtiktän  sora Zinaida kararlȇȇr kukaylan başlamaa pala yapmaa.

“Açan kaybeldilär düzennär, bän çekettim bunnarı örmää. Savaşȇrım örmää ölä sıkı, ki olsun sansın dokuma. Ani attıynan onnarı çamaşır maşinasına, onnar daalmasınnar da bozulmasınnar. Bölä ördüynän kaavi olȇrlar”, — annadȇr el ustası.

Zina bulünün palaları anıldılar diil sade Haydar küüyündä, ama aşırı devletlerdä dä. Vatandaşlarımız yabancılıktan gelip, dayma Zina bulunun işlerinnän meraklanȇrlar alıp yannarına, çünkü onun palaları gibi yok birerdä. Zina bulünun örgü tehnikası unikal, renkleri dä koraflar için iiyicä inceleyip ayırȇr.

“Kendi aklımdan çıkarıp, hertürlü renk hem koraf yapȇrım. Kimär sıra, insan istärsä, birtürlü da yapȇrım. Var her türlü, ama bana taa uygun tombarlak örmää, insannar taa çok bölä isteerlär. Ama var nicä dört köşeli, uzun da yapayım. Nesoy insan isteer ölä da yapȇrım”, — açıklȇr Zina bulü.

Zinaidanın en büük sevinmelii büün o, ani bu zanaata o üüretti kendi oolunu, kızını hem büün pala örümesininnän meraklanȇr onun torunu da.

“Bän yazın dışarda oturup örerim, bän kalktıynan, onnar alȇrlar ellerinä kukaları. Çocuum şansora büük, popaz işleer, ama o da taa kimär sıra alıp, başlȇȇr örmää”, — annadȇr usta.

Palacıkları örmää deyni vakıt hem dayanmak lääzım. Kimär sıra bir palacıın yapılması bir aftadan aya kadar var nicä uzasın.




Источник grt.md
224

İlgili statyalar

Eski rubalara eni ömür verer kazayaklı el ustası Mariya Kalçu

Gagauzların el yaratmaları girerlär matarial zenginnikleri arasına. Bitki yıllarda onnar başladılar sayılmaa hem koorunmaa. Bu zenginniklerin apmasınınnan zanaatlanȇr Kazayak küüyünün yaşayanı Mariya Kalçu. Kazayak küüyünün yaşayanı Mariya Kalçu zanaatlanȇr meraklı el işlerinnän. Babularımızdan kalan  parça palaları Mariya Mihaylovna hem örüyer hem diker. Onun ellerindä eski rubalar eni yaşamayı kablederlär. “Paltonnardan, ani giinmer palto. Bendä var maasuz makaz , angısı kertikli keser. Bu palanın genä ölä temeli yapılȇr. Herbir plattan da dörtköıelikleri yapȇrım . Eni platlardan bişey dikärkenä kalȇr açan parçalar bän toplȇȇrım da kullanȇrım onnarı sora burada. Dçrtköşelik büküler da ondan taa bir dörtköşelik yapȇrım da sıra-sıra onnarı doz dolay…

Video: Ev şarabı yapılmasının adetleri Georgiydän Slav Çok-Maydandan

Gagauzlar çalışkan hem girgin bir halk. Da çıktıynan pensiyaya raat duramȇȇrlar, işsiz da hiç okadar. Herbirin var kendi sevän zanaatı, örmäk, ustacılık, pala dokumak yada  üzümcülük. Bizim süjetimizin kahramanı  Georgiy Slav Çok-Maydan küüyündän büün dä  koruyȇr dedelerin adetlerini, nicä yapmaa datlı hem şıralı şarap. Kasım ayın 7- dä  Georgiy Slav Çok-Maydan küüyündän tamannayacȇk 72 yaşını, ama baktıynan onun  çemrekliinä hem  entuziazmasına 60 yaş da vermeyecän.  Her gün onda plannı, bulȇr vakıt sıkı işlemää hem da dinnemää.  Var 1,5 ektar papşoy, 30 sotka  baa,  hem harmanda da çotuklar. Bu yıl bereket, nicä söler çorbacı, diil pek ii, çünkü geçän yılın kuraklıı belli etti kendisini.…

Tomay küüdä geçti treneri Vladimir Taukçiyi anmak turniri

Tomay küüyüdä geçti  serbest güreşi turniri deyni anmaa şannı  treneri  Vladimir   Taukçiyi. Turnir  geçti şansora 8 keret,  o toplȇȇr  Gagauziyanın   hem  Moldovanın  en  kaavi  güreşçilerini. Vladimir  Taukçiyi anmak turnirdä  pay aldı  12 komanda  12 aarlık  katigoriyasında. Vladimir Taukçi –  insan, angısı bütün yaşamasını sportlan  baaladı,  büük  bir  iz  braktı kendi ana küüyünün istoriyasında. Gençlerdä o  teerbi  edärdi   diil  sade   kaavi  güreşçileri,  ama  haliz  insannarı da. Güreşçilär  Gagaziyanın  hem  Moldovanın  türlü  taraflarından her  yıl büük havezlän pay alêrlar  bu turnirda. «Pek sevinerim pay almaa bölä  turnirlarda, çünkü  isteerim ensemää». «Bän ilk keret  pay  alêrım  böla  turnirlarda,  tarattım,  ama bän  hiç  durgunmayacam,…

Onnarca insan verdilär Komratta kanını Dünnä donor günündä

Moldovada kirez ayın 14-dä Dünnä donor günü bakılȇr. İsteyennär bu gün var nicä kendi kanını başkalarının yaşamasını kurtarmak için versinnär. Komrat kasabasında işleyän kan vermesi merkezin kapuların yanında taa çin sabaaylendän insan toplandı, herbiri geldi kendi kanınnan paylaşmaa. “Biz büün saat 7-dän beeri işleeriz. Biz bu akţiyayı geçireriz diil ondan, ani bizä yok neylän hastalara yardımcı olmaa, ama isteeriz sıradan insan bizä gelip, kan versin. Biz isteeriz, ki taa çok gençlär bu iştä pay alsınnar. Sevindirer, ani gençlär bu işi annȇȇrlar, da bizä yıl-yıldan gelerlär”, — açıkladı kan vermesi bölümün öndercisi Semön Dragnev. Kan vermäk merkezinä gelennerin taa çoyu yıllar…

İhtiarlarin zor yaşaması

Gün günän yaşta bulunan insannar taa pek kahırlanerlar,     çünkü geler kış.  Nicä Kıpçak küüyün Karakalçev aylesi büük paaların üstünä çikêrlar hem nicä onnar hazırlanêr kışa, annadêr,  bizim korrespondentimiz. Hergün büüyän paalar mallara, imeklerä , ilaçlara zor eder ihtär insannarın yaşamasını. Karakalçev aylesi Kıpçak küüyündän annattılar,nicä onnar çika bilerlär büük paaların üstünä.  Onnar nışannadılar, ani bu büük paalarlan ihtär insanın yaşaması çok zor oldu. AFANASİY  KARAKALÇEV Kıpçak küüyün yaşayanı : — «Paalar şindi hepsi kalktı,  pensiya küçük,  biz babuylan ikimiz  80- yaşında yanımızda kimsey yok.Nereyi  geler biz kablederiz, onda etmeyeck bir ayı da ödemää  o  zarplataylan. Şavk paalı,  gaz paalı ,…