Gagauzlar hem Georgiy Şiridi için

Эта статья на русском языке тут
Hederlez ayın (May) 8-ndä hem 9-ndä Evropanın herbir devletindä (Rusiyada da) hem da Aziya, Afrika hem poyraz Amerkia kimi devletlerindä Faşizmayı Ensemäk hem cenk kurbannarın hatırlaması günü geçiriler.

Bu önemni data gölgelendi Rusiyanın cenginnän, ani gider Ukrainadakı raatlı kasabalarının yaşamasına karşı. Kendi askerlik saldırmasında Rusiya kullanêr Z hem V svastikalarını, angısını ruslar resimneerlär tanklarda hem käär dä asker rubalarında. Ama da, neosvastikadan kaarä, rusların öndercileri çekettilär kullanmaa başka simbolları, angılar Moldovada yıllarlan sayılardı Faşizmayı Ensemäk nışannarı gibi - ikirenkli Georgiy Şiridini (“georgievskaya lenta”).

Bu yılın Çiçek ayında (aprel) Moldova Parlamenti kabletti "Agresiya simbollarına karşı" kanonu, yani Z, V hem Georgiy Şiridinä karşı, angısını rus askerleri kendisinä baalȇrlar, açan ţivil insannarı Ukrainada öldürerlar. Bu kanona cuvap etmää deyni, Gagauziyanın Halk Topluşunda kablediler tersi bir kanon, angısı izin verer ikirenkli lentayı Gagauz Yerindä kullanmaa. Gagauziyanın hem Respublikanın iki kanonnarının lääzımnıına hem onun aktuallıına hiç sokulmadan, biz isteeriz taa ayrıntılı hem taa derin aaraştırmaa gagauzların seçilmiş deputatlarının motivaţiyasını, onnarın fikirlerini hem neetlerini.


Bölä, Gagauziyanın Baş Kanonunda (Ulojenie) käär dä ilk cümledä aydın-açık gösterilmiş nedän hem neyä Gagauziya kurulmuştu: "... gagauz halkının tarih [istoriya] adetlerinä dayanarak ... Gagauz milletinä hayırlıı isteyeräk bu kanonu kabul ederiz...". Gagauz Yerinin "Ensemäk simbolları için" kanonun preambolasında şu da neet nışanılmış: " bu kanon yaradılmış lääzmnı kolaylıkların oluşturulmasına deyni: Gagauzluk güçlendirilmesi için, Gagauzların milli temellerinin, adetlerinin, göreneklerinin hem kulturasının korunması için " («создание необходимых условий для сохранения и укрепления самобытности, национальных устоев, обычаев и культуры гагаузского народа).

Gerçek, balkan gagauz türklerinin TARİH hem KULTURA kıymetliinä bu kanon nasıl baalı? Georgiy Şiridini çekettilär kullanmaa Rusiyanın hertürlü akţiyalarında, onnarın Prezident Administraţiyasının iniţiativasına görä. Hadi biraz aaraştıralım bu problemayı. Uşaklıımdan 9 MAY için anmaklar aklıma getirip hem ana-bobaların eski sovet albomunu karıştırarkan, bän hiç bir georgiyevskiy şiridini bulamadım. İnternetta bulunan SSRB'dakı Ensemäk Yortusunu geçirmesindän çok sayıda patretlär sadece şüpelerimi tamannadılar. Sovet zamanındakı barlem bir patret bölä denilän "Georgi Şiridinnän" aaramaa yorulduynan, biz zorunda kaldık [kaldık variantsız] danışmaa Çadır Kasabasının Arhivinä (saa olsun bizä yardım edän Stefanida Stamova). Ama käär dä bundan sora biz hep ölä dä bişey bulamadık, hiç bir ipucu Georgiy Şiridi için yok. Stefanida Stamovanın dediinä görä çıkȇr ani ikirenkli şirit kimärkerä kullanılardı - ama salt kutlamak kartlarında [otkrıtkalarda] hem dä askerlik medallerinin, ödüllerinin payı gibi.

Ama Moldovanın "Agresiya simbolları için" şindiki kanonu Georgiy Şiridini ödüllerin, kartların hem suvenirlerin payı gibi kullanmaa ölä dä izin verärdi, onnardan kaarä başka sovet simbollarına da. Bu olay pek islää Alex Buretz-nin resimindä gösterildi: Kimin için, ne için Halk Topluşu hem Başkanımız kableder bölä kanonnarı, ani "Gagauz kulturasına hem tarihinä" hiç baalantılı diil? Ne iş için biz bu yabancı hem kulturamıznan baalı olmayan akţiyalara zorlanȇrız? Bizim redakţiyamıza deyni bu bir bilmeycädir.



Ama beki biz materiallarımızı aaraştırıp yannışlıı yaptık, beki dä esapalmadık o gagauz baatırlarını hem kahramannarını, kim taşardı Georgiy Şiridini taa sovet zamannarından? Onuştan, biz ödeceez 200-är ley herbir kişiyä, kim yollayacek bizä sovet patretleri, neredä biz lentayı taşıyan dädularınızı hem malilerinizi var nicä bulalım. Siz var nicä yollasınız patretleri bu e-mail'a: gagauz.in(A)yandex.com

Şindilik sa hadi bakalım Sovet zamanındakı Mayın 9-ndan birkaç foto:
  08.05.2022