Başkan üürendi ne uurda Kongazçik uşak başçasının terbiedilenneri lafederlär gagauz dilindä

Kongazçik küüyünün uşak başçasında çok zaamet ederlär deyni uşaklar gagauzça bilsinnär. Gagauziya başkanı İrina Vlah barabar küüyün primarınnan uuradılar  bu terbiyetmäk kurumuna gagauz dili dersinä.

Kongazçik küüyünün “Zoloyoy klüçik” uşak başçasında terbiyediler yakın 90 uşak. Üürenmäk kurumunda üürenerlär gagauz hem moldovan dillerini bilingval programasına görä.  Üüredicilerin laflarına görä, gagauz dilini uşaklara zor üürenmää, çünkü evdä onnar konuşmȇȇrlar ana dilindä.

“Derslär geçerlär pek meraklı, ama bir problemamız var, ani evdä analar – bobalar uşaklarlan gagauzça lafetmeerlär. Onuştan biz onnarı yalvarȇrız, ani taa çok lafetsinnär gagauzça. Hrbir derstän sora biz yollȇrız Viberdä onnara mesajları ki evdä kursunnar dialogları ne görerlär evdä onu da lafetsinnär temaya görä”, — annattı Kongazçik  uşak  başçasında gagauz dili üüredicisi Evdokiya Komur. 

Derslerin  birindä  bulundu  Gagauziya Başkanı İrina Vlah.

“İki yıl bu programa işler. Çok işlär diişti bu uurda, ama bän sanȇrım ani ta çok lääzım çalışmaa hepsinä: hem üüredicilerä, hem da analara – bobalara. Biz  herzaman söleriz ani uşaklarımız lääzım lafetsinnär ana dilindä, herzaman söleriz ani uşaklarımız lääzım bilsinnär devlet dilini. Ama biz diil sade söleriz bunnarı, ama kurȇrız ölä koşulları ki her bir okulda uşak bişey üürensin. Bu yol zor, neçin ani çok yıl bişey yapılmadı. Bu bitki iki yıl geçti, da tä biz geldik, bän bakȇrım ne oldu, ne diişildi, ne lääzım taa yapmaa. Saa olsunnar üüredicilerimiz, onnar çalışȇrlar pek islää. Ama isterim söleyim analara – boblara da, kim uşaklarını okula hem uşak başçasına getirer, annasınnar, ne iş için biz bu programayı yapȇrız”, — açıkladı başkan.

Gagauziyada şindän sora üçüncü yıl giriştiriler  multilingval üürenmesi. O dorudulu ona,  ani uşaklar taa küçüktän  bilsinnär ana dilini  hem hep ölä devlet dilini.  Çünkü nekadar taa erken uşak üürenecek  dili, taa ii onu bilecek.  İkinci etapa görä uşaklar   dili okulda üürenerlär.

Avtor: M. Statova, Z. Kanţır, video: G. Stavilov, montaj: A. Topal




Источник grt.md
217

İlgili statyalar

Komratta “Lafet gagauzça -2” akţiyasının çıkışlarını belli ettilär

Kirez ayın birindä başarıldı “Lafet gagauzça- 2” akţiyası. Ona  katılan uşaklar kablettilär baaşışları hem şannı diplomnarı. “Lafet gagauzça — 2” akţiyaya katılmak için, birkaç ayın süresindä gagauzça lafedän uşaklar kısaca videoları yazıp, yarışmanın kurucusuna Güllü Karanfilä yolladılar. Bu yıl akţiyada pay aldılar 34 uşak. Onnarın arasında Kongazçik, Avdarma, Çok — Maydan, Kıpçak, Tülüküü küüyülerdän hem başka küüylerin küçük yaşayannarı. Uşaklar havezlän pay aldılar yarışmakta. Herbiri onnardan kablettilär baaşışları hem şannı diplomnarı. “Bizi pek sevindirän, gagauzça lafedän aylelär ortaya çıktı. Bän görerim, ani uşak başçalarında uşaklar islää gagauzça lafederlär. Serbest lafedän uşaklar var.  İnanȇrım, ani ana-bobaların üreklerinä indi o duygu, ani…

Gagauziyanın uşak başçaları kabledeceklär gagauz dilini üürenmäk materiallarını

Фото: dostluk.md Gagauziyanın üüretim bakannıı kabletti gagauz dilindä didaktika materiallarını, angıları yakında daadılacȇklar avtonomiyanın uşak başçaların terbiedicilerinä hem okula hazırlamak grupaların terbiedilennerinä. Materialların tiparlanması için para Gagauziyanın bücetindän verildi. Gagauziyada gagauz hem rumın dillerin birdän üüredilmesi uşak başçalarında başladıldıydı 2015 yılda. Programanın ilk iki ȇtabında üüretmäk materialları verildiydilär 20 uşak başçasının büük grupalarına: üüretmäk kiyadı uşaklara, üüredicilerä hem analara – bobalara deyni; resimni kartoçkalar; gagauzça hem rumınca annatmaklar toplumnarı hem gagauzça hem rumınca türkülär toplumnarı. Programanın üçüncü etabı için АNТЕМ uzmannarı yaptılar okula hazırlamak grupaların terbiedilennerinä didaktika hem metodika kiyatlarını. Hep o vakıt işledildi rumin dilini üüretmesi için kurrikulum küçük…

Ungariya elçisi Komratta tanıştı bilingval sistemasına görä uşakların dil üürenmesi başarlarınnan

Komrattakı  5-ci  uşak  başçasının hazırlanmak grupası  kasım ayın 29-da  saygılı  musaafirleri  karşıladılar. Ungariyanın  büük elçisi  Moldovada barabar  avtonomiyanın başkanınnan  dolaştılar  üüretim kurumunu. 4  yıldan  zeedä Komrattakı  5-ci  yaslasında bilingval üüretim sisteması başarılı  çalışȇr. Gagauz hem  devlet  dillerini  üüredicilär  oyun formatında  götürerlär. «Uşaklarlan  pek  çok vakıt  bilä  geçireriz. Günün sırasında sade gagauz hem devlet dillerindä  lafederiz. Uşaklar kendileri tekstleri severlär hem becererlär kurmaa. Onnar  düşünmedän tekstleri serbest temaya görä  yaradȇrlar. Shemaların yardımınnan lafederlär  hem annȇrlar iki dili», — annadȇr Komrattakı  5-ci  uşak başçasının  devlet  dili  üüredicisi Alla Uzun. Uşaklar hayvannarı, ev tertiplerini üürenerlär. Sora resimnerlär hem oyun hamurundan yapȇrlar onnarı. Çizgi …

Gagauz Avtonomiyasının 28-ci yıl dönümünü kutladılar Hoca Nastradin adına uşak başçasında

Komradın Hoca Nastradın adına uşak başçasında GagauzAvtonomiyasının 28-ci yıl dönümünü nışannadılar. Yortuda bizim televizion grupamız da bulundu. Hoca Nastradın adına uşak başçasında gagauz dili üürenmesinä büük önem veriler. Gagauz Avtonoiyasının 28-ci yıl dönümü yortusu da gagauz dilindä geçirildi. Uşaklar terbiediciylän barabar annattılar şiirleri, çaldılar türküleri gösterdilär gagauz halk oyunnarını hem fıkralarını. Yortuya teklif edilmış yazıcı hem Akademik Todur Zanet hazırlayannara hem zalda bulunannara danıştı hem şükür etti uşakları hem Hoca Nastradin adına uşak başçasının zaametçilerini gagauz dilini üüretmesi hem gagauzluu terbietmesi için. “Duygular pek sıcak, var nicä demää, ani pek haşlak. Ne mutlu cannarına, pek islää hazırlanmışlar. Belli, ani terbiediciyka…

Komratta gagauz yazıcıların yaratmaların eni toplumu uşaklara deyni cümneyä tanıtıldı

Komratta uşaklara deyni gagauzi dilindä «Kurt – kuş” dünnesi» eni kiyadın prezentaţiyası geçti. Kiyada Gagauziyanın 23 anılmış yazıcısının yaratmaları girdi. «Kurt — kuş» dünnesi” kiyadına yazıcılarımızın masalları, annatmaları, söleyişleri girdilär. Toplumu hazırladı hem tiparladı Gagauziya M. Maruneviç adına Bilim – aaraştırma merkezi. Türksoy kurumu da finans tarafını üstünä aldı. «Gagauz halkı Türk dünnäsının bir küçük payı. Biz herzaman hazırız sizä  destek olmaa. Yardım ederiz hepsinä: hem muzıkantlara, yazıcılara, resimcilerä, uşaklara, teatruculara», — söledi Türksoy kurumun temsilcisi Elçin Gafarlı. Türksoy kurumunnan baalantıyı bu kiyat dünneyi görsün deyni yardım etti Moldova parlamentin deputatı İvanna Köksal. «İzmet uşaklara sonsuza kadar. Ko gagauz dili …